Janusz Korczak Stichting

“Jullie beweren: ‘Met kinderen omgaan is vermoeiend’. Gelijk hebben jullie.  Jullie zeggen: ‘ Want we moeten een treetje lager om hun ideeën te vatten. Een treetje lager, neerbuigen, bukken, je kleiner maken….? Jullie vergissen je. Dat is het niet wat ons dwars zit, maar we moeten ons uitrekken om bij hun gevoelens te komen. Je uitrekken, omhoog komen, op je tenen gaan staan, reikhalzen. Om niet te kwetsen.”

“We zouden respect moeten hebben voor de geheimen en voor de schommeling in het moeilijke werk van het groeien.”

“Vergeet het kind niet als je de wereld wilt verbeteren.”

Janusz Korczak (1878 – 1942)

Van harte welkom op de site van de Janusz Korczak Stichting.

Ons belangrijkste doel is om de ideeën van deze grote pedagoog en grondlegger van de Rechten van het Kind onder de aandacht te brengen van zoveel mogelijk opvoeders. “Kinderen hoeven geen mensen te worden, ze zijn het al”, zei hij ooit en mensenrechten gelden ook voor hen, maar in de praktijk worden die nog heel vaak geschonden.

Janusz Korczak (1878 – 1942) is één van de grootste pedagogen uit de twintigste eeuw. Als kinderarts trok hij zich het lot aan van weeskinderen in Warschau en stichtte in 1912 Dom Sierot, een weeshuis voor Joodse kinderen. Hier probeerde hij in de dagelijkse, soms weerbarstige praktijk van een kindertehuis, zijn pedagogische ideeën, waarin de rechten van kinderen centraal staan, te realiseren. In “Hoe houd je van een kind” heeft hij veel van zijn ideeën verwoord. Zijn gedachten zijn inspiratiebron en richting geworden voor het opstellen van het Kinderrechtenverdrag door de Verenigde Naties in 1989.

Niet slechts zijn gedachten en woorden hebben invloed gehad, maar vooral de wijze waarop hij die zelf in praktijk bracht. In het weeshuis, ook wel De Republiek der Kinderen genoemd, deed hij er alles aan om kinderen als volwaardige mensen tot hun recht te laten komen.

Zelfs toen hij met zijn 200 kinderen in een veel te kleine behuizing in het ghetto van Warschau moest zien te overleven, liet hij zijn idealen niet los. Dagelijks probeerde hij met zijn medewerkers en de kinderen (die ook zijn medewerkers waren!) een humane wereld te realiseren. Toen in augustus 1942 alle kinderen op transport werden gezet naar Treblinka liet hij hen niet in de steek. Ondanks herhaalde aanbiedingen om zelf het vege lijf te kunnen redden, weigerde hij zijn kinderen te verlaten: hij begeleidde hen naar de trein, stapte met hen de wagons in en werd met hen vergast.

Zijn ideeën en idealen zijn springlevend gebleven. Zij inspireren nog altijd vele mensen die met kinderen omgaan, overal ter wereld.

Dezelfde wens

Gewoon respect
voor wat je ziet,
voor waterlanders en verdriet

want kleine tranen zijn ook zout
en geen respect voelt vreselijk koud

gewoon respect
voor wat je hoort
voor wat een kinderleven stoort

want ook al lijkt dat nog zo klein
geen respect doet altijd pijn

gewoon respect
voor hoe het groeit
voor hoe een kinderleven bloeit

want klein zijn in die grote zee
zonder respect valt dat niet mee

gewoon respect
voor hoe het is
voor wat het kan of wat het mist

elk kind heeft deze wens:
hij wil respect, hij is een mens.

“Laten we respect hebben voor de geheimen en schommelingen van de zware groeiarbeid”
“Alle tranen zijn zout. Wie dat begrijpt kan kinderen opvoeden, wie dat niet begrijpt, kan ze niet opvoeden.” (UIT: J. Korczak, Het recht van het kind op respect, Amsterdam 2007)

Dit gedicht komt uit: A. de Bruin, Je moet toch wat als je klein bent, ISBN 9789491740145. Het boekje bevat veertig gedichten, allemaal geïnspireerd op teksten van Janusz Korczak